«روانشناسی اسلامی، رویا یا واقعیت»

لوگوی کانال، یادآور مصاحبه «روانشناسی اسلامی، رویا یا واقعیت» است که ۲۶ بهمن ماه ۱۳۹۰ توسط شبکه چهار سیمای جمهوری اسلامی ایران، در برنامه زنده زاویه، و با حضور دکتر علی اصغر احمدی (از گروه روانشناسی دانشگاه تهران) و دکتر حمید پورشریفی (عضو هیات مدیره وقت انجمن روانشناسی ایران) اجرا شده بود. برخی از مخاطبان کانال با دیدن این تصویر (لوگو)، درخواست متن یا فایل صوتی این مصاحبه را داشتند. در پاسخ به این درخواست، فایل صوتی مصاحبه در کانال قرار داده می شود.

علت دعوت دکتر پورشریفی به این برنامه این بود که وی در بحث ویژه خبرنامه شماره ۱۷ انجمن روانشناسی ایران (پاییز ۱۳۹۰)، با موضوع «روانشناسی معاصر ایران: بیم‌ها و امیدها»، به نقد عبارت «روانشناسی دینی» پرداخته بود. در بخشی از این مقاله می خوانیم:

روانشناسی به عنوان «جنبه­ای از معرفت»، یا به عنوان «یک رشته­ی علمی و دانشگاهی»؟ پاسخ به این سئوال شاید از ابهام این جمله مشهور ابینگ­هاوس بکاهد که «روانشناسی گذشته­ای طولانی و تاریخی کوتاه دارد».

زمانی که روانشناسی به عنوان جنبه­ای از معرفت در نظر گرفته می­شود گذشته­ای طولانی دارد. چرا که به قولی کمتر فیلسوف و متفکری را می­توان یافت که مستقیم یا غیرمستقیم در این باره اشاره­هایی نداشته باشد که از آن جمله می­توان ابن­سینا، فارابی، غزالی، طوسی، رازی، و ملاصدرا را نام برد. در چنین نگاهی منابع و بزرگان دینی نیز در این خصوص اشاره­هایی داشته­اند، علم­النفس در چنین نگاهی معنا پیدا می­کند.

زمانی که منظور از روانشناسی به مثابه یک رشته­ی علمی مطرح می­شود تاریخ آن کوتاه است و با توجه به جایگاه تعیین­کننده روش علمی در این نگاه، قدمت آن به اعتباری، به تأسیس آزمایشگاه روانشناسی ویلهلم وونت نسبت داده می­شود که نمادی از به کار بستن روش تجربی در فرضیه­آزمایی­های روانشناختی است.

... در نگاه به روانشناسی به مثابه یک رشته علمی نه می­توان از روانشناسی دینی {اسلامی} صحبت کرد و نه از روانشناسی غیردینی {غیراسلامی}

@DrPoursharifi