X

متخصصان آموزش دهنده به عموم

آموزش عموم متخصصان آموزش دهنده به عموم
آقای دکتر کمیل زاهدی تجریشی
0 18806

شقایق جلالی

کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی

RSS
متخصصان آموزش دهنده به عموم
آشنایی یا توانمندی مهربانی و نوع دوستی
Anonym
/ دسته بندی ها: مطالعه برای عموم

آشنایی یا توانمندی مهربانی و نوع دوستی

آشنایی با توانمندی مهربانی و نوع‌دوستی

نویسنده: دکتر بن دین
مترجم: علی فیضی

این مطلب به سفارش مرکز مشاوره و خدمات روانشناختی زندگی ترجمه شده است.

امروز با بحثی درباره توانمندی مهربانی در خدمت شما خواهم بود. مفاهیمی که این توانمندی در خود دارد عبارت‌اند از سخاوت، پرورش، مراقبت، شفقت و عشق نوع‌دوستانه. می‌خواهم مثالی از زندگی خودم را اینجا بیان کنم:
بهترین دوست من از دوران دبیرستان تا به حال، آنه بیگرز چند ماه قبل وقتی در حال مسافرت بود تصادف کرد و بعضی از قسمت‌های بدنش به خاطر تصادف ضربه خورد و کبود شد. با اینکه او خودش برای بیرون آمدن وقت داشت، سه نفر به کمک او امدند تا از ماشین خارج شود. یک نفر به پلیس‌راه زنگ زد و فرد دیگری به انه گوشی موبایلی داد تا شخصاً با اورژانس صحبت کند. زن و شوهری همراه با بچه‌هایشان او را همراهی کردند تا ماشینش را برای تعمیر به مکانیکی در شهر مجاور بزرگراه بدهد و تا وقت تعمیر شدن ماشین همراه او ماندند چون می‌دانستند که آنجا بخش ناامنی از شهر است.
وقتی آنه این داستان را به من گفت من تحت تأثیر مهربانی آن غریبه‌ها قرار گرفتم. با اینکه
مهربانی آن‌ها الهام‌بخش است آن‌ها افراد خارق‌العاده ای نبودند. انسان‌ها با یکدیگر مهربان‌اند و بعضی اوقات علی‌رغم هزینه‌های سنگین به هم کمک می‌کنند.

چرا مهربانی می‌کنیم؟

وقتی من در کتاب طبقه‌بندی فضیلت‌ها و قابلیت‌ها فصل مهربانی را دوباره می‌خواندم، بحث‌های تندی که برای پاسخگویی به این سؤالات انجام شده است مرا دوباره هیجان‌زده کرد. چیزی که می‌خواهم در ادامه بگویم شاید به نظر ساده‌سازی بحث بیاید، ولی نظر من این است که دو گروه از پژوهشگران و فلاسفه هستند که می‌خواهند دلیل مهربانی آدم‌ها به یکدیگر را پیدا کنند: 1) آن‌هایی که به نوع‌دوستی معتقدند و آن‌ها که نیستند.
یک گرایش نظری (خودخواهی عمومی) می‌گوید که افراد مهربانی می‌کنند تا به خودشان منفعت برسانند.
گرایش دوم این مفهوم را می‌رساند که مردم در واقعاً قادرند کاری انجام بدهند که هدفش فقط نفع رساندن به دیگری باشد.
روانشناس پژوهشگری به نام دانیل بوستن و همکارانش درباره مباحثه خودخواهی در برابر نوع‌دوستی چنین نظری دارند:
آن‌هایی که مدافع نظریه خودخواهی بشر هستند باظرافت و ایجاز حرف می‌زنند. این که تمامی رفتار بشر را بر اساس خودخواهی تفسیر کنیم ساده‌تر است تا اینکه بگوییم برای رفتار بشر انگیزه‌های مختلفی از جمله منفعت رساندن به دیگری و نیز خودش دارد. ظرافت و ایجاز معیارهای مهمی برای رشد و توسعه تبیینات علمی هستند اما مهم‌ترین معیار نیستند. مهم‌ترین تکلیف دانشمند تبیین مکفی و دقیق پدیده مورد سؤال است.

استدلالی علیه نوع‌دوستی

اجازه بدهید که اول استدلالی علیه نوع‌دوستی را بررسی کنیم. مهربانی کردن این فواید خودخواهانه را هم دارد:

1) انجام کاری مهربانانه تنش ایجادشده توسط همدلی و بی‌اثری در ما را کاهش می‌دهد.
وقتی می‌بینیم فردی به کمک و حمایت نیاز دارد به لحاظ جسمی و روانشناختی ناراحت می‌شویم (مثلاً وقتی یک بی‌خانمان را در فصل زمستان، وقتی دوستی را در عزای والدینش و وقتی کودکی را می‌بینیم که از پدر و مادرش ناسزا می شنود). کمک کردن این تنش و ناراحتی را تسکین می‌دهد.

2) کمک کردن باعث می‌شود تا از شرمندگی اجتماعی یا احساس گناه ناشی از شکست در کمک کردن دوری کنیم:
در برخی کشورها افراد به خاطر کمک نکردن به فرد نیازمند حمایت و کمک مجازات می‌شوند. حتی اگر چنان قوانینی وجود هم نداشته باشند وقتی اعضای خانواده، دوستان و همکاران کمکی می‌خواهند و ما نمی‌توانیم و یا نمی‌خواهیم احساس شرمندگی به سراغمان می‌آید.

3. مهربانی پاداش‌های فردی و اجتماعی به دنبال دارد.
ما به واسطه انجام کاری درست تأیید دیگران را به دست می اوریم و درباره خودمان حس خوبی پیدا می‌کنیم. بر طبق نظریه نوع‌دوستی متقابل ما این‌گونه اعمال را بیشتر درباره آن افرادی انجام می‌دهیم که فکر می‌کنیم به احتمال زیاد در آینده جبران خواهند کرد. وقتی قبض‌های برق و آب همسایه‌های خود را به هنگام مسافرت آن‌ها جمع‌آوری می‌کنید و در برگشت تحویل می‌دهید آن‌ها هم به احتمال زیاد همین کار برای شما انجام خواهند داد. جفری میلر که یک روانشناس تکاملی است می‌گوید عمل مهربانانه‌ای که به طور ناشناس انجام شود یک استثناست. به عنوان مثال کمک‌های خیریه ناشناس برای اعضای خانواده فرد نیکوکار پنهان نیست. میلر نمی‌گوید که بسیاری از افراد به وقت کمک مالی نیت خوب ندارند بلکه می‌پرسد اصلاً چرا احساس همدلی و تمایل به کمک در ما تکامل یافته است. نظر او این است که این احساسات تکامل پیداکرده‌اند چون اقدام مهربانانه و سخاوتمندانه برای افراد پاداش‌های اجتماعی به دنبال داشته است.

روی دیگر سکه

از دهه هشتاد میلادی تا کنون پژوهشگران مختلفی بیست و پنج آزمایش انجام داده‌اند تا بدانند آیا فواید خودخواهانه برای تبیین رفتار نوع‌دوستانه کافی هستند یا نه؟
به عنوان مثال به این فایده خودخواهانه توجه کنید: 1) انجام کاری مهربانانه تنش ایجادشده توسط همدلی و بی‌اثری در ما را کاهش می‌دهد. پژوهشگران این فرضیه را این‌طور سنجیده‌اند: افراد در موقعیت‌هایی قرار داده‌اند که به احتمال قوی در آن موقعیت نسبت به فرد نیازمندی احساس همدلی پیدا کنند (این‌طوری تنش آن‌ها بالا می رود). چگونگی فرار از ین موقعیت را برای افراد مختلف شرکت‌کننده در آزمایش متفاوت بود. اگر افراد با تمایل به کاهش تنش انگیزه مند می‌شدند و راه فرار ازان موقعیت آسان بود فرار را انتخاب می‌کردند (مثلاً هیچ کس نمی‌دانست که آن‌ها تصمیم به کمک نگرفتند). اگر بر خلاف وضعیت پیشین افراد در آغاز با تمایل به کاهش پریشانی فرد نیازمند به کمک انگیزه مند می‌شدند آن موقع گزینه فرار آسان برای کاهش این تنش فایده‌ای نداشت.
محققان پژوهش‌های مشابهی برای مقایسه قدرت انگیزه کمک به دیگران در برابر فواید خودخواهانه دیگر از قبیل دوری از احساس شرمندگی و پاداش‌های اجتماعی به خاطر عمل مهربانانه انجام داده‌اند. یافته‌های پژوهشی نشان می‌دهند که انگیزه اولی قدرتمندتر است.
در نهایت نظر سونیا لیوبومیرسکی استاد روانشناسی در دانشگاه استنفورد و یکی از پیشروان حوزه روانشناسی شنیدنی است. او آزموده است که آیا وقتی از مردم خواسته می‌شود پنج عمل تصادفی مهربانانه را انجام دهند، این اقدامات موجب می‌شود که سطح هیجان مثبت انها به طور پایایی بالا برود. خبر خوب این است که بله می‌شود. این اقدامات وقتی موثرتر واقع می‌شوند که همگی در یک روز انجام شوند. سونیا توصیه می‌کند:
در زندگی روزمره، ما اقدامات مهربانانه‌ای برای دیگران انجام می‌دهیم. این اقدامات ممکن است کوچ یا بزرگ باشند و فردی که مورد مهربانی واقع می‌شود می‌تواند ازین مهربانی آگاه یا نا آگاه باشد مثلاً قائل شدن حق تقدم برای یک خانم در عبور از پیاده رو، کمک کردن به یک دوست برای انجام تکالیف، عیادت از یک فامیل پیر یا نوشتن نامه‌ای تشکرآمیز. یک روز هفته را به انجام اقدامات مهربانانه اختصاص بدهید. این اقدامات نیازی نیست که فقط برای یک نفر انجام بشود، آن فرد یا افراد لازم نیست که از این اقدامات شما آگاه باشند و اقدامات شما لازم نیست که حتماً آن‌هایی باشد که در بالا مثال زده شد. اقدامی را انجام ندهید که شما یا دیگران به خطر بیندازد.
وقتی از پژوهش سونیا آگاه شدم، بر طبق توصیه‌هایش عمل کردم. من فهمیدم که خیلی از روزها از یادم می رود که پنج اقدام مهربانانه را انجام بدهم؛ بنابراین بعضی روزها با انجام تدریجی و کم‌کم آن‌ها رفته‌رفته منظم تر شدم و این باعث شد حال خوبی پیدا کنم. مهربانی کردن فقط باعث افزایش شادمانی من نشد بلکه باعث شد تا شیوه گذران وقتم هم تغییر کند. می‌پرسید چرا؟ چون به دنبال فرصت‌هایی برای مهربانی می‌گشتم!

اگر می‌خواهید میزان مهربانی را در دنیا افزایش بدهید پیشنهادات جانات هایدت استاد روانشناسی دانشگاه ویرجینیا و طیاب رشید استاد روانشناسی دانشگاه پنسیلوانیا را انجام بدهید:

برای دوستتان گوشی شنوا داشته باشید. از او بپرسید روزش را چگونه گذرانده و به حرف‌هایش با دقت گوش کنید. این کار را قبل از توضیح دادن چگونگی گذراندن روزتان انجام بدهید.

فصل سرماخوردگی در پیش است. برای یک دوست یا همسایه سرماخورده سوپ ببرید یا در انجام بعضی کارهایی که در ان وقت برایش سخت است انجام بدهد کمکش کنید.

به فردی زمان هدیه بدهید. برای یک نفر کاری انجام بدهید که مستلزم صرف وقت و تلاش از طرف شماست. مثلاً به آقای پیری کمک کنید تا از خیابان بگذرد.

دفعه بعد که یک نفر از چیزی که مال شماست تعریف کرد و شما نیاز چندانی به آن ندارید آن چیز را به او هدیه بدهید.
در انجام کارهای خیر در جامعه داوطلب شوید (مثلاً خون بدهید).

در یک روز هفته پنج اقدام مهربانانه انجام بدهید و هر وقت که ممکن بود به طور ناشناس این کار را بکنید.

منبع:
http://www.authentichappiness.sas.upenn.edu/newsletter.aspx?id=70

حقوق معنوی محفوظ و استفاده از منبع با ذکر کتابشناسی زیر بلامانع است:
دین، بن. (1392).آشنایی با توانمندی مهربانی و نوع دوستی. علی فیضی (مترجم). برگرفته در روز ؟؟ سال ؟؟ از سایت مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره زندگی http://www.mrmz.ir
مطلب قبلی آشنایی یا توانمندی مهربانی و نوع دوستی
مطلب بعدی آشنایی یا توانمندی سرزندگی
چاپ
4909 به این مطلب امتیاز دهید:
3/1

لطفا برای ارسال نظر وارد سایت شوید یا ثبت نام نمایید

x
پیوستن به دریافت کنندگان پیامک های مرکز

  

قابل توجه علاقمندان دریافت اخبار کارگاه های تخصصی 

جهت دریافت اخبار و کارگاه های مرکز مشاوره زندگی به آدرس زیر مراجعه نمایید.

لینک سامانه پیامکی اخبار و کارگاه های مرکز مشاوره زندگی

 

 

 

قابل توجه علاقمندان دریافت اخبار کارگاه های ویژه عموم

جهت دریافت اخبار کلاس های مرکز مشاوره زندگی به آدرس زیر مراجعه نمایید.

لینک سامانه پیامکی اخبار کلاس های مرکز مشاوره زندگی