X

متخصصان آموزش دهنده به عموم

آموزش عموم متخصصان آموزش دهنده به عموم
آقای دکتر کمیل زاهدی تجریشی
0 18806

شقایق جلالی

کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی

RSS
متخصصان آموزش دهنده به عموم
نظریه آسیب‌شناسی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)
Anonym
/ دسته بندی ها: مطالعه برای متخصصان

نظریه آسیب‌شناسی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)

نظریه آسیب‌شناسی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)

نویسنده: دکتر استیون هِیز
مترجم: علی فیضی

ابن متن به سفارش مرکز مشاوره و خدمات روانشناختی زندگی ترجمه شده است.

فرایندهای مسئله‌ساز اصلی

از دیدگاه ACT/RFT با اینکه مسائل {ناخوشایند} روانشناختی می‌تواند از فقدان کلی توانمندی‌های رابطه‌ای (مثل کم توانی ذهنی) پدیدار شود، منبع اصلی آسیب‌زای روانی (همچنین فرایندی که تأثیر دیگر منابع آسیب زا را شدیدتر می‌کند) شیوه تعامل زبان و شناخت انسان با همایندی های مستقیم است که منجر به ناتوانی در پافشاری بر رفتار یا تغییر آن می‌شود. رفتارهایی که ما در جهت نیل به اهداف ارزشمند انجام می‌دهیم. این نوع انعطاف‌ناپذیری روانشناختی از دیدگاه ACT و RFT از کنترل بافتاری ضعیف یا نامفید روی فرایندهای زبان پدیدار و بنابراین نقطه به نقطه به تحلیل بنیادینی که توسط RFT ارائه می‌شود مربوط می‌شود. چنین فرایندی یک نظریه‌ی بالینی خوب را نتیجه می‌دهد که با اصول بنیادین انتزاعی ارتباط محکمی دارد.

آن فرایند اصلی که منجر به آسیب می‌شود آمیختگی شناختی است. این مفهوم به تسلط شبکه‌های رابطه‌ای بر کارکردهای تنظیم رفتار اشاره دارد. چنان تسلطی به طور خاص محصول آن است که فرد نمی‌تواند فرایند واکنش دهی ارتباطی را از محصولات آن تمییز دهد. در بافتاری که چنان آمیختگی ای را تشدید می‌کند، رفتار انسان بیشتر به وسیله شبکه‌های کلامی نسبتاً بی‌انعطاف هدایت می‌شود تا همایندی های محیطی که فرد با آن‌ها تماس پیدا می‌کند. چنین چیزی در بعضی محیط ها خوب است ولی در دیگر محیط ها  انعطاف‌ناپذیری روانشناختی را به شیوه ای مضر افزایش می دهد. در نتیجه افراد ممکن است به نوعی عمل کنند که با آنچه محیط در ارتباط با ارزش ها و اهداف آن‌ها ارائه می‌کند در تضاد باشد. از دیدگاه ACT/RFT شکل یا محتوای شناخت به خودی خود مضر نیست مگر تا وقتی که ویژگی‌های بافتاری این محتوا را برای تنظیم عمل انسان به شیوه‌ای نامفید هدایت کنند.

آمیختگی شناختی از اجتناب تجربه‌ای حمایت می‌کند. اجتناب تجربه‌ای یعنی تلاش برای تغییر شکل، بسامد یا حساسیت موقعیتی یک تجربه درونی حتی وقتی چنان تلاشی منجر به آسیب رفتاری شود. به دلیل ارتباط‌های موقتی و مقایسه‌ای در زبان انسان هیجان های منفی به طور کلامی پیش بینی، ارزیابی و مورد اجتناب واقع می شود. اجتناب تجربه ای بر اساس فرایند  کاربرد زبان طبیعی انسان قرار دارد- الگویی که بعداً توسط فرهنگ با تاکید بر احساس خوب و دوری از درد تقویت می‌شود. بدبختانه تلاش برای اجتناب از رویدادهای خصوصی ناراحت‌کننده منجر به افزایش اهمیت کارکردی آن‌ها می شود؛ چون آن‌ها چشمگیرتر می‌شوند{ مراجعی را در نظر بگیرید که می‌گوید: بخش زیادی از وقتم صرف مقابله با نگرانی شود} و همین طور به دلیل اینکه وقتی که برای کنترل آن رویدادهای درونی تلاش می‌کنیم، تلاش ما خود به طور کلامی به پیامدهای منفی تصورشده {در ذهن} مرتبط می‌شود{من دارم برای کنترل نگرانیم تلاش می‌کنم ولی اگر شکست بخورم چه می‌شود؟}. پس اجتناب تجربه‌ای خزانه رفتاری ما را محدودتر می‌کند چون بسیاری از رفتارها چنان رویدادهای خصوصی ترسناکی را فراخوانی می کند{ از خانه بیرون نمی روم چون می‌ترسم در میان جمع غش کنم}.

خواست اجتماعی برای دلیل دهی به رفتار و ابزار عملی رفتار نمادین انسان {یعنی  فهم تحت تالفظی تولیدات زبان آدمی از قبیل فکرها، خیال ها، تصورات و آمیخته شدن با آن ها} فرد را به چاه فهمیدن و تبیین رویدادهای روانشناختی می‌اندازد حتی وقتی چنین کاری غیرضروری باشد. وقتی افراد شروع به زندگی در «سر خود» می‌کنند تماس با لحظه حال کاهش می یابد. گذشته و آینده تصور شده و خود تصور شده قدرت تنظیمی بیشتری روی رفتار پیداکرده و انعطاف‌ناپذیری را بیشتر می‌کنند. به عنوان مثال به عوض آن که با تاریخچه زندگی خود به طور موثرتری کنار بیاییم تلاش می‌کنیم تا مسئول درد و رنج خود را پیدا کنیم؛ بیشتر تلاش می کنیم تا از دیدگاه کلامی که درباره خود داریم دفاع کنیم (من یک قربانی هستم، من نباید هیچ‌گاه عصبانی بشوم، من درهم‌شکسته‌ام) تا اینکه رفتارهای موثرتری انجام بدهیم که با آن تصور نمی‌خواند. علاوه بر همه این‌ها از آنجا که شناخت‌ها و هیجان ها معمولاً به عنوان دلایل دیگر عمل‌ها به کار می رود، دلیل دهی، توجه فرد را بیش از پیش متوجه دنیای درون خود می‌کند؛ چون فرد فکر می‌کند آنجا منبع اصلی تنظیم رفتار است؛ و در نتیجه الگوهای اجتناب تجربه ای قوی تر  از قبل می شوند. محصول چنین فرایندی باز هم انعطاف‌ناپذیری روانشناختی است.

در دنیای رفتار آشکار اجتناب تجربه ای به معنای فرونهادن ویژگی های مطلوب و بلندمدت زندگی و تلاش برای رسیدن به اهداف فوری در جهت درست رفتار کردن، خوش‌قیافه بودن، احساس خوب داشتن، دفاع از خود تصور شده و غیره است. افرا تماس خود با آنچه در زندگی می‌خواهند را از دست می دهند چون می خواهند از درد روانشناختی خلاص شوند. در ادامه انواعی از الگوهای رفتاری پدیدار شده و رفته‌رفته خزانه رفتاری فرد را پر می کنند، الگوهایی که از ویژگی‌های مطلوب و بلندمدت زندگی گسلیده اند. خزانه رفتاری محدودتر و نسبت به بافتار کنونی که فضایی برای اقدامات ارزشمند فراهم می کند حساسیت کمتری پیدا می‌کند. در چنین اوضاع و احوالی پافشاری و تغییر رفتار در جهت موثر بودن احتمال کمی دارد.

منبع:
http://contextualscience.org

حقوق معنوی محفوظ و ذکر منبع با کتاب شناسی زیر بلامانع است :
استیون هِیز.(1393). نظریه آسیب‌شناسی درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش (ACT). علی فیضی (مترجم). برگرفته در روز ؟؟ سال ؟؟ از سایت مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره زندگی http://www.mrmz.ir 
 
مطلب قبلی ریشه‌های نظری درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد(ACT): نظریه چهارچوب ارتباطی
مطلب بعدی نظریه آسیب‌شناسی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)
چاپ
2520 به این مطلب امتیاز دهید:
هیچ امتیازی موجود نیست

لطفا برای ارسال نظر وارد سایت شوید یا ثبت نام نمایید

x
پیوستن به دریافت کنندگان پیامک های مرکز

  

قابل توجه علاقمندان دریافت اخبار کارگاه های تخصصی 

جهت دریافت اخبار و کارگاه های مرکز مشاوره زندگی به آدرس زیر مراجعه نمایید.

لینک سامانه پیامکی اخبار و کارگاه های مرکز مشاوره زندگی

 

 

 

قابل توجه علاقمندان دریافت اخبار کارگاه های ویژه عموم

جهت دریافت اخبار کلاس های مرکز مشاوره زندگی به آدرس زیر مراجعه نمایید.

لینک سامانه پیامکی اخبار کلاس های مرکز مشاوره زندگی