اضطراب دوران کودکی چیست؟

نویسنده: نیک سابن

مترجم: شقایق جلالی (کارشناس ارشد روان شناسی)

یکی از شایع ترین مشکلات در دوران کودکی اضطراب است. بسیاری از کودکان تحت تاثیر علائم اضطراب هستند به خصوص آن هایی که تجربه ترس یا از دست دادن را داشته اند. والدینی که کودکان مضطرب دارند، نیاز به کمک پیدا می کنند و گاها دچار سردرگمی می شوند.

نشانه های اضطراب در کودکان بسیار متفاوت از نشانه های آن در بزرگسالان است. در ادامه به عمده ترین ویژگی های اضطراب کودک اشاره خواهد شد:

• اصرار بر نگرانی یا عصبی بودن
• زود رنجی
• حالت تهوع
• خوددداری از انجام فعالیت های مشخص
• ناخن جویدن
• کابوس دیدن
• گریه کردن و ناراحت بودن
• چسبندگی یا ترس از دور ماندن از والدین برای زمان زیاد
• آشفتگی و بی قراری

مسلما، بسیاری از این نشانه ها در کودکانی که دچار افسردگی، اوتیسم، بیش فعالی همراه با کمبود توجه و سایر اختلالات روانی هستند نیز وجود دارد. بهمین دلیل تشخیص وجود اضطراب در کودک را به عهده ی روان شناس بگذارید.تشخیص و درمان زودهنگام می تواند بسیار کمک کننده باشد و عملکرد آن ها را در مدرسه و محیط آموزشی نیز بهبود بخشد.

چرا کودک من اضطراب دارد؟

اضطراب کودکی بسیار فراگیر است.خیلی از بچه ها در فعالیت های عادی روزانه نیز آن را تجربه می کنند (مثل رفتن برای اولین بار به دندانپزشکی یا پیدا کردن دوست جدید). با این وجود بعضی از کودکان به صورت متناوب و مداوم نشانه های یاد شده را بروز می دهند و این روند، عملکرد آنان را تحت تاثیر قرار میدهد.

این روند شامل یک پروسه است که شامل، نگرانی، اجتناب و آموزش است. دانستن این روند به کودک و والدین کمک میکند تا متوجه شوند که اضطراب چگونه عمل می کند. ابتدا، کودک فعالیت یا شی مشخصی را همراه با علائم اضطراب تجربه می کند (راه انداز اضطراب). تجربه اضطراب آموخته می شود و در حافظه به عنوان یک هیجان سازمان یافته ثبت می شود که از این پس کودک از این موقعیت راه انداز دوری و اجتناب می کند. اجتناب از این راه انداز، باعث می شود تا سیستم هیجان کودک به طور منظم تقویت شود. برای مثال، کودک ممکن است ترس از رفتن به مدرسه را بعد از یک اتفاقی که باعث خجالت او در کلاس شده، نشان دهد. ایده ی نرفتن به مدرسه (به عنوان راه انداز) با ترسی که هنگام خجالت کشیدن تجربه کرده بود از این به بعد یک سازمان هیجانی تشکیل می دهد، بنابراین کودک را به این مسیر می رساند که از رفتن به مدرسه اجتناب کند. بعدا هم ممکن است با آوردن بهانه هایی مثل بیماری، از رفتن به مدرسه اجتناب کند. رهایی از اضطراب رفتار دوری کردن را تقویت می کند، همین موضوع دلیل آن است که کودک بهانه ی بیمار بودن را تکرار می کند.

با توجه به آنچه گفته شد، کمک گرفتن از یک روانشناس و دریافت مداخلات روانشناختی توصیه می شود. روان شناس به کودک می آموزد :

• چگونه احساس ترس یا نگرانی را مدیریت کند
• با شرایط خانواده و مدرسه سازگار شود
• احساس امنیت کند
• افکارش را مدیریت کند و ذهن آگاه شود
• شادی و نشاط را افزایش دهد