مهارت¬های زندگی زناشویی: آنچه زوج¬ها بهتر است بدانند...

مهارت های زندگی

_{شاید در طول تاریخ بشریت، هیچ جنبه­ای از پدیده­ها به اندازه روابط صمیمانه میان دو نفر، اهمیت نداشته باشد. یکی از دلایل این اهمیت،پیچیدگی­ها و راز و رمزهای بسیاری­ است که در این رابطه وجود دارد که بسیاری از ابعاد زندگی را ازجمله ابعاد روانی، عاطفی، اجتماعی، رفتاری و حتی فرهنگی را تحت شعاع خود قرار داده است. این رابطه مهم و رمزآلود در قالب یک سری اصول، الگوها و مهارت­های اساسی شکل گرفته است.}

_{همانطور که دانشمندان برای انسان­ها دوران رشد و مراحلی از کودکی تا سالخوردگی را قایل هستند، برای رابطه زناشویی موفق نیز مراحل رشدی را درنظر دارند که این رابطه از دوران شیرین نامزدی که همراه عشق و شور فراوانی است شروع، و به انتظارات سطح بالا و دوره سرخوردگی و سازگاری و در نهایت به دوره عشق پخته و آرامش منتهی می­شود. البته این مراحل مخصوص زوج­هایی است که از مهارت زناشویی لازم برخوردار هستند. بالعکس زوج­هایی که فاقد مهارت­های لازم هستند، از زندگی زناشویی خود ناراضی هستند و گرفتار مشکلات زیادی شده و توجه خود را از رابطه سلب کرده و کم کم وارد مسایل حاد رابطه از جمله دعوا،  قهر و جدایی و طلاق می­شوند. داشتن رابطه زناشویی اگر بر اساس اصول صحیح و اساسی بنا شود، از یک طرف می­تواند بزگ­ترین منبع شادی و سلامت روان افراد و از طرفی دیگر اگر اصول اساسی آن رعایت نشود ممکن است به منبع اساسی درد و رنج افراد تبدل شود. پس برای این­که بتوانیم رابطه شیرین ، شادی­بخش و در راستای سلامت روان را تجربه کنیم باید مهارت­هایی را در ارتباط با رابطه زناشویی یاد بگیریم و آن مهارت­ها را به طور صحیح در رابطه زناشویی خود بکار ببندیم.}

 _{برقراری رابطه زناشویی سازنده نیازمند برقراری تعادل بین پویای و ثبات می­باشد. هم­چنین رابطه زناشویی بالعکس سایر روابط، دارای گذشته ، حال و آینده است. این رابطه برای تداوم­دار بودنش نیاز اساسی به حمایت کردن و تحت حمایت قرار گرفتن از سوی هر دو نفر را دارد. در بطن این رابطه علاوه بر این­که باید فردیت و هویت هر کسی توسط خود و دیگری حفظ و مورد احترام قرار گیرد، لازم است گاهی به­خاطر پیش­برد هر چه بیشتر رضایت در رابطه، این فردیت کنار گذاشته شود. علاوه بر تمامی موارد ذکر شده، در این نوع رابطه، افراد برای تامین نیازهای خانواده و ایجاد امنیت، خلوت شخصی و روابط زندگی، لازم است مرزهایی را ایجاد نمایند تا از این بنیان مقدس خانواده به بهترین شکل ممکن پاسداری شود. برقراری و تداوم این رابطه­ی مهم نیاز به احساس امنیت علی­الخصوص در هنگام بیان حقایق توسط زوج­ها را دارد. افراد در مواقع مطرح کردن مسایلشان، انتظار دارند از جانب همسرشان در عین حال که حریم شخصی آنها رعایت شده و  احساس امنیت کرده، مورد پذیرش کامل قرار گیرند. نکته اساسی در پذیرش عقاید همسر این است که لازم است دقت کنیم این پذیرش همراه با احساس خوشایند باشد و در عین حال از هرگونه قضاوتی به دور باشد.}

_{در روابط سازنده زناشویی هر کدام از افراد سهم برابری در مدیریت رابطه برعهده دارند. زوج­ها باید توجه داشته باشند که در اجرای مسولیت­های خود جهت رشد و پیشرفت رابطه، اصول و اقدماات را با لذت و شادابی همراه سازند تا خستگی و عادت شکل نگیرید و جذابیت امور همیشه حفظ شود. از طرفی دیگر در این روابط هیچ کدام سعی در کنترل همدیگر را ندارند و همان­طور که ذکر شد، در زمان مذاکره و صحبت، روابط کاملا بر اساس دوستی و رفاقت و هم­­چنین بر اساس اصل پذیرش پیش می­رود.}

_{بنابراین تا اینجا درباره اهمیت رابطه زناشویی صحبت کردیم و آموختیم که یکی از مهم­ترین کارهای بشر برقراری ارتباط با سایر افراد است که مهم­ترین نوع آن، رابطه بین زوج­ها می­باشد. این رابطه جزء منحصرترین رابطه­ها می­باشد که تمامی ابعاد عاطفی، رفتاری، زیستی، معنوی و اجتماعی را در بر می­گیرد. این رابطه که به دلیل، خاص و مهم بودنش دارای یک سری ویژگی­های منحصر به­فرد می­باشد. حال چند سوال اساسی مطرح می­شود، اینکه مهارت­های مهم رابطه زناشویی که منجر به افزایش کیفیت زندگی می­شود کدام­ها می­باشند؟ نیازهای اساسی زوج­ها در بطن زندگی و رابطه زناشویی کدام­ها هستند؟}

_{مهارت­های زندگی عبارت است از توانایی­ انجام رفتار سازگارانه و مثبت، به­گونه­ای که افراد بتوانند با مشکلات زندگی روزمره خود کنار بیایند. بعبارتی مجموعه­ای از شایستگی­های فردی و گروهی که افراد برای زیستن در کنار هم به آنها شدیدا نیازمندند و در صورت نبودن آنها زیستن کنار هم سخت و بعبارتی تحمل آن غیر ممکن است.}

_{بنابراین اکنون با توجه به این­که تعریف مهارت­های زندگی را آموختیم، به­نظر شما نیازهای اساسی همسر شما چه مواردی می­تواند باشد؟}

_{یکی از مهارت­های اساسی در برقراری رابطه زناشویی، بحث حقوق افراد است. افراد در عین حال که، با حقوق  خود و دیگری آشنایی دارند، باید به این حقوق احترام گذاشته و نسبت به آنها پایبند باشند. هر رابطه عاشقانه­ای با امیدهای بسیاری بنا می­شود، که از جمله آنها، امید به درک شدن، پدیرفته شدن، احساس شور و عشق داشتن نسبت به همدیگر، احساس امنیت داشتن، علاقمندی نسبت به همدیگر، پیوند پایدار، نیاز به گوش داده شدن و شنیده شدن به­طور فعال، نیاز به صمیمت، نیاز به صداقت داشتن در رابطه زناشویی، نیاز به داشتن محیط زندگی زناشویی شاد و بسیاری از نیازهای مهم دیگر.}

_{ما برای شما زوج­ها و خانواده­های عزیز برنامه منظمی در نظر داریم که طی آن، به­صورت سریالی تمامی مهارت­های اساسی  و مهم در ارتباط با رابطه زناشویی را عنوان کرده تا بتوانیم به کمک یادگیری درست و بکار بستن صحیح و اساسی این مهارت­ها، کیفیت و رضایت از زندگی زناشویی را افزایش دهیم. با این توضیح، در ادامه مطلب امروز، برای آشنایی مختصر وکلی شما عزیزان، به­طور گذرا و چکیده­وار به مهمترین مهارت­ها و نیازهای اساسی رابطه زناشویی اشاره خواهیم داشت و در مطالب بعدی هر مهارت را به­طور کاربردی توضیح خواهیم داد.}

_{از اساسی­ترین نیازها و مهارت­هایی که ممکن است در رابطه زناشویی افراد به آنها نیازمند باشند عبارتند از:}

_{1-     گوش دادن فعال (یکی از ارکان اساسی مهارت ارتباط بین فردی)}

_{2-     ابراز مناسب احساسات و بیان خواسته­های خود ( مهارت جرات­مندی)}

_{3-     حمایت متقابل}

_{4-     مدیریت خشم و تعارض}

_{5-     توانایی حل مسئله}

_{6-     یادگیری مهارت ترک موقعیت در زمان­هایی که یکی از زوج­ها هیجان­ نامتناسب دارند.}

_{7-     ارزیابی و تغییر راهبردهای آزاردهنده}

_{8-     پذیرش و تعهد}

_{9-     بسیاری از مهارت­های اساسی دیگر}

_{علاوه بر رعایت مهارت­های فوق، در طی هر رابطه سالمی لازم است برای بهبود کیفیت رابطه، افزایش سلامت روان خود و همسرمان و رضایت­مندی هر چه بیشتر از زندگی خود، به مواردی توجه کنیم از جمله آنها، شاد بودن، صبور بودن، منطقی رفتار کردن در مقابل مسائل و مشکلات، مثبت­نگر و خوش­بین بودن نسبت به وقایع، مشوق همدیگر بودن، خوش قول و قابل اعتماد بودن، حفظ ارتباط غیر کلامی در کنار ارتباط کلامی، عدم مقابله به مثل و عدم کنترل همدیگر.}

_{در پایان لازم به ذکر است که زوج­ها بدانند، هر رابطه­ای ممکن است گهگاه با مسائل، مشکلات و بحران­هایی روبرو شود. هیچ رابطه­ای از مشکل مبرا نیست اما نکته حایز اهمیت برداشت و افکار ما نسبت به مشکلات است. اگر ما بر اساس اصول سازنده بیندیشیم، به اینجا می­رسیم که هنوز امید هست. بنابراین ما می­توانیم به کمک مهارت­ها، مشاوره­ها، کتاب­های آموزشی و مراجعه به زوج­درمانگران و روانشناسان حرفه­ای، ضمن یادگیری این اصول، زندگی خود را در جهت سازندگی هر چه بیشتر ارتقا داد و از تخریب آن جلوگیری به­عمل آورد.}

_{حمیرا ورمقانی}

_{دانشجوی دکتری تخصصی روانشناسی بالینی و روانشناس مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره زندگی}

_{منتشر شده در سایت ایسکانیوز}