تسهیل کار «سازمان نظام و روانشناسان و مشاوران» یا تسهیل «آسیب به مراجعان»؟
یادداشتی پیرامون طرح «جایگزینی توانمندسازی و نظارت بجای مصاحبه»
تسهیل کار «سازمان نظام و روانشناسان و مشاوران» یا تسهیل «آسیب به مراجعان»؟
یادداشتی پیرامون طرح «جایگزینی توانمندسازی و نظارت بجای مصاحبه»
✍️ دکتر حمید پورشریفی، 5 مهرماه 1398
https://t.me/DrPoursharifi
مخاطب: #روانشناسان و #مشاوران
💠 ریاست سازمان نظام روانشناسی و مشاوره، چهارم مهرماه، گزارشی از عملکرد شش‌ماهۀ اول سال 1398 ارایه کرده‌اند.
http://www.pcoiran.ir/fa/news/803/رئیس_سازمان_نظام_روان_شناسی_و_مشاوره_کشور_گزارش_عملکرد_۶_ماهه_اول_سال_۱۳۹۸_را_اعلام_کرد
🔸 هرچند انتظار می‌رفت در این گزارش، به مواردی مثل برگزاری مجمع عمومی و پیگیری پرونده‌های قضایی مرتبط با مسائل مالی سازمان نیز اشاره می‌شد که از جملۀ مطالبات جدی منظومه انجمن‌های علمی روانشناسی و مشاوره کشور در 4 اسفندماه 1397 بوده است، با وجود این، صرفِ سنت ارایۀ گزارش و مطلع شدن از اقدامات ارزنده‌ای نظیر تقویت استان‌ها مایۀ مسرت است.
💠 در گزارش ارایه شده، به طرح «جایگزینی توانمندسازی و نظارت بجای مصاحبه» اشاره شده است که نیازمند موشکافی توسط صاحب‌نظران حرفۀ روانشناسی و مشاوره است.
🔸 در این گزارش مطرح شده است که: «بیش از ۲۰۰ هزار دانشجو وجود دارد که به محض فارغ التحصیلی عضو سازمان می‌شوند و خواستار پروانۀ اشتغال تخصصی هستند» و اینکه «سازمان نظام روان شناسی و مشاوره کشور ظرفیت و توان این میزان متقاضی را برای مصاحبه ندارد». در نهایت با این مقدمه، به مباحث توانمندسازی! و نظارت! و طرح جایگزین کردن آنها بجای مصاحبه پرداخته شده است.
🔸 براساس این طرح {البته در صورت تصویب شورای مرکزی} مصاحبه برای اعضای هیئت علمی دانشگاه ها به طور کلی و برای دانش‌آموختگان دکترای تخصصی از طریق صدور پروانۀ موقت، حذف خواهد شد و در مورد کارشناسان ارشد روانشناسی و مشاوره، گذراندن موفق یک دوره شش ماهه، ملاک صدور پروانه موقت خواهد بود و پروانه دائمی بر اساس نظارتی که سازمان انجام می دهد صادر خواهد شد!
💠 حال این پرسش‌ها مطرح می‌شود که:
🔸 با توجه به وضعیت اسفناک آموزش روانشناسی در برخی از دانشگاه‌ها، آیا صرف دانش‌آموخته شدن از دکترای تخصصی، صلاحیت حرفه‌ای ایجاد می‌کند؟
🔸 سازمانی که ظرفیت پاسخدهی به متقاضیان صدور پروانه را ندارد با چه ظرفیتی توانایی هدایت یا برگزاری دوره‌های شش ماهه را برای ده‌ها هزار متقاضی دارد؟
🔸 سازمانی که حتی در صورت تحقق وعده‌های مسئولان اجرایی کشور، به‌جز در مراکز استان‌ها، در سایر شهرها دفتری برای استقرار سازمان نخواهد داشت و خود را از توان دستگاه‌های حاکمیتی نظیر سازمان بهزیستی برخوردار نمی‌سازد، چگونه و با چه ظرفیتی می‌تواند نظارت را به معنای واقعی عملی سازد؟
🔸 آیا ممکن است مصاحبه، یعنی تنها ابزار نیم‌بند احراز صلاحیت حرفه‌ای، به وعده‌هایی رها شود و نه از توانمندسازی واقعی خبری باشد و نه از نظارت واقعی؟
💠 هرچند مصاحبه‌ها از مشکلاتی جدی در روایی و پایایی برخوردارند و اگر درست اجرا نشوند به جای فرصت به چالش تبدیل می‌شوند.
http://poursharifi.ir/Notes/پروانۀ-سازمان-نظام-روانشناسی-فرصت-یا-چالش
با وجود این، برگزاری مصاحبه حتی به شیوۀ موجود، بهتر از نبودن آن است. آموزش روانشناسی در اکثر دانشگاه‌ها قابل مقایسه با آموزش پزشکی نیست و اعطای پروانه در مقابل مدرک، حتی برای دانش‌آموختگان دکتری، ظلم به مراجعان خواهد بود.
http://poursharifi.ir/Notes/پروانۀ-سازمان-نظام-روانشناسی-و-مشاوره-چی-چرا-چگونه-1
💠 البته لازم است برای تعداد روزافزون متقاضیان پروانه فکری کرد. ایدۀ توانمندسازی، فکر ارزنده‌ای است؛ امری که لازم است در درازمدت برای آن بسترسازی لازم صورت پذیرد؛ به گونه‌ای که خودش تبدیل به یک آسیب و زمینۀ رانت نشود. اما در حال حاضر برای مدیریت حجم متقاضیان، لازم است ابتدا غربالی صورت پذیرد و افرادی که حداقل‌ها را اخذ کرده‌اند به مصاحبه دعوت شوند و از افراد دیگر خواسته شود که نسبت به افزایش توانمندی خود اقدام کرده و بعد مجددا در آزمون شرکت کنند. برای غربال، استفاده از طرح مغفول مانده شورای مرکزی با عنوان «آزمون جامع تخصصی روانشناسان و مشاوران» مصوب 6 مهرماه 1394، البته با اصلاح‌هایی، راهگشا خواهد بود.
💠 امید اینکه شورای مرکزی در لوای توانمندسازی و نظارت، به حذف «صورت مساله» رای ندهد و ضمن بسترسازی درازمدت برای توانمندسازی و نظارت، در حال حاضر از طریق اقداماتی نظیر اجرای طرح «آزمون جامع تخصصی روانشناسان و مشاوران»، اجرای صحیح و اصولی آیین‌نامۀ کمیسیون تلفیق استان‌ها، اعتبارگذاری دانشگاه‌ها، تصریح مرزهای صلاحیت و تعیین حوزۀ عمل دارندگان پروانه، ضمن دفاع از حقوق روانشناسان و مشاوران، از آسیب به مراجعان پیشگیری کند.
💠 بازنشر در گروه‌های روانشناسی و مشاوره و نقد نوشته توسط روانشناسان و مشاوران مزید امتنان است.