پرسش‌هایی در مورد «هیات رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای»
همراه با یک پرسش اساسی: آیا ممکن است در سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره، خطای «خودایمنی» رخ دهد؟
پرسش‌هایی در مورد «هیات رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای»
همراه با یک پرسش اساسی: آیا ممکن است در سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره، خطای «خودایمنی» رخ دهد؟
✍️ دکتر حمید پورشریفی، 24 مهرماه 1399
«خودایمنی» چیست؟
در بدن انسان، یکی از ویژگی های اصلی سیستم ایمنی، توانایی تشخیص بین آنتی‌ژن‌های خودی از غیرخودی است. عدم پاسخگویی سیستم ایمنی به تحریک آنتی‌ژن را تحمل ایمونولوژیک می‌نامند. فقدان تحمل به خود، موجب بروز واکنش های ایمنی برضد خود فرد یا آنتی‌ژن‌های خودی می‌شود. به این واکنش‌ها، خودایمنی (اتوایمن) و به بیماری‌های ناشی از آن بیماری خودایمنی گفته می‌شود.
به عبارتی دیگر، هنگامی که سیستم ایمنی بدن قادر به تفکیک بین “خودی” و “غیر خودی” نیست، ممکن است سلول های ایمنی یا آنتی بادی‌هایی ایجاد کند که سلول‌ها، بافت‌ها و یا اعضای بدن خود را هدف قرار دهد. این حملات باعث التهاب، آسیب بافتی و اختلالات خود ایمنی می‌شوند.
هیأت رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای، یکی از ارکان شش‌گانۀ تصریح شده در ماده 6 قانون تشکیل سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره است که به عنوان بخشی از سیستم ایمنی سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره تلقی می‌شود و در صورت عملکرد صحیح، قادر به مقابلۀ موثر با «روان‌شناس‌نماها و روان‌شناسانِ آسیب‌رسان» (گروه قرمز رنگ مدل پنج رنگی) خواهد بود؛ شاغلانی در حرفه که در ایام اخیر، رشد قارچ‌گونه و نگران‌کننده‌ای داشته‌اند. از این منظر، عمل صحیح و موثر رکن مهم هیأت رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای، آرزوی تک‌تک اعضای سازمان است.
چنانچه به هر دلیل، هیأت رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای، بجای مقابلۀ موثر با «روان‌شناس‌نماها و روان‌شناسانِ آسیب‌رسان»، بر «عملکرد صنفی و حرفه‌ایِ نقادان و دلسوزان حرفه» (بافت‌های مهم بدن سازمان) یا خطرناک‌تر از آن، بر «عملکرد رکن نظارتی سازمان» (چشم و گوش اعضای سازمان) متمرکز شود و اقدامات آنها را که فرصتی رشدی برای سازمان تلقی می‌شود، به عنوان تهدید ادراک کند و به آن اقداماتِ صنفی و حرفه‌ای، برچسب تخلف حرفه‌ای بزند، در چنین حالتی، ممکن است سازمان دچار بیماری «خودایمنی» شود و برای آسیب به سازمان دیگر نیازی به تهدیدهای بیرونی نخواهد بود؟
پرسش‌هایی برای تامل بیشتر (به ویژه برای اعضای محترم شورای مرکزی):
- اعضای هیات‌های بدوی، چه در استان‌ها و چه در سازمان مرکزی، همچنین اعضای هیات مرکزی، با چه مکانیسمی و به چه مدت انتخاب می‌شوند و شده‌اند؟
- با توجه به ضرورت استقلالِ رکنِ هیات رسیدگی به تخلفات، آیا مسئولان سازمان (که از ارکان سازمان نیستند و تنها مجری رکن شورای مرکزی هستند) در انتخاب اعضای این هیات‌ها نقشی ایفا می‌کنند و در صورت مثبت بودن پاسخ، این نقش چه آسیب‌هایی دارد؟
- آیا اقدام هیات‌های بدوی از روایی و پایایی برخوردار است و با ملاک‌‌های یکسانی عمل می‌کنند؟ این ملاک‌ها چیست، توسط چه رکنی تهیه شده و آخرین بازنگری در آن کی انجام شده است؟
- اگر اعضای هیات بدوی، خارج از روال قانونی یا از میان افرادی که صلاحیتشان مورد تردید باشد انتخاب شوند، عملکرد این هیات چه سرنوشتی پیدا می‌کند و چقدر ممکن است در مسیر منافع شخصی انتخاب‌کنندگان آنها قرار گیرد؟
- در سازمان نظام با چه مکانیسمی از احتمال خطای «خودایمنی» پیشگیری می‌شود؟