X

متخصصان آموزش دهنده به عموم

آموزش عموم متخصصان آموزش دهنده به عموم
آقای دکتر کمیل زاهدی تجریشی
0 18806

شقایق جلالی

کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی

RSS
متخصصان آموزش دهنده به عموم
حرکت به‌سوی شفقت‌ در علوم روان‌شناختی
Anonym
/ دسته بندی ها: موج سوم رفتار درمانی

حرکت به‌سوی شفقت‌ در علوم روان‌شناختی


استیون هِیز
مترجم: جواد کریمی
ویراستار: علی فیضی
این متن به سفارش مرکز خدمات روان‌شناسی و مشاوره زندگی ترجمه‌شده است.

بررسی موارد مشترک در الگوها

ما در حال انجام نوعی ریاکاری و دورویی در حیطه سلامت رفتاری هستیم که نه‌تنها خجالت‌آور که مخرب نیز است. بخش اعظم روان‌درمانی‌های مدرن کنونی بر مفاهیمی همانند توجه‌آگاهی‌، پذیرش و شفقت‌ تأکیددارند. این روند به الگوهای روان‌شناختی متفاوتی از درمان‌های شناختی مبتنی بر توجه‌آگاهی گرفته تا رفتاردرمانی دیالکتیک، درمان متمرکز بر شفقت‌، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و نظیر این‌ها کشیده شده است. به یک دلیل خوب این روان‌درمانی‌های گوناگون به سمت این مفاهیم گرایش پیداکرده‌اند: علم نشان داده است که این فنون می‌توانند از درد و رنج انسانی بکاهند.
درواقع پژوهش‌ها نشان داده‌اند که برخی از مؤلفه‌های کلیدی شفقت‌- به‌خصوص توانمندی درک یک دیدگاه متفاوت، صرف وقت صادقانه برای درک احساس دیگری و فرار نکردن در مواقعی که با چیزی دردناک یا ناراحت‌کننده روبه‌رو می‌شویم – می‌تواند پیش‌بینی کننده حسن معاشرت افراد و عدم میزان درگیری‌شان در رفتارهای نامناسب همانند تعصب‌ باشد. شفقت به شکلی بدیهی یک عامل کلیدی در شادکامی و سلامت جامعه است؛ اما به چه میزان از همین عدسی در تعامل‌های حرفه‌ای خودمان استفاده می‌کنیم؟ چه قدر وقت صرف می‌کنیم تا دیدگاه‌ها و موضع‌گیری‌های همکارانمان در خارج از حیطه مطلوب خودمان را درک کنیم؟ کدام‌یک از ما فارغ از ریشه‌های نظری (اعم از رفتاری، شناختی، یا روان پویشی) برای دست‌یابی به الگوهایی که به بهترین شکل به رفع نیازهای مراجعینمان کمک کند تلاش کرده است؟ در عرصه پژوهش دانشگاهی این وضعیت حتی وخیم‌تر است چون در دام چشم اندازهای نظری‌مان و در برج‌های عاج خودمان به دام افتاده‌ایم. انسجام نظری ارزشمند است ولیکن تعصب دانشگاهی یا نظری می‌تواند موانع غیرضروری بر سر راه تلاش برای یک زندگی بهتر و کاهش دادن درد و رنج انسانی ایجاد کند.
لازم است که تفاوت‌هایمان را درک کنیم اما همچنین نیاز داریم که همپوشانی‌ها و شباهت‌های موجود بین روندها و الگوها را هم درک کنیم. برای این کار لازم است که خودپسندی و همین‌طور احساس مالکیت بر رویکردهای خاص را به کناری نهاده و به جستجوی این هدف مشترک، کاستن از درد و رنج انسانی بپردازیم.
خبر خوش این‌که روند روبه رشدی از محققان در عرصه‌های روان‌شناختی و زیستی را مشاهده می‌کنیم که شروع به مشاهده این موارد مشترک کرده و با دقت نظر خاصی مشغول به بررسی آن‌ها هستند.

صرف‌نظر از هر چشم‌انداز نظری‌ که داشته باشیم شفقت، شفقت است

به‌مانند اکثر روابط انسانی، نگریستن به ورای تفاوت‌های موجود بین روندها یا الگوها نیازمند این است که افراد حتی اگر دشوار باشد زمانی را صرف درک دیدگاه یکدیگر کنند. درواقع دقیقاً در همان زمانی که تفاوت‌ها در پیش‌زمینه و فرضیات در اوج خود است، اتخاذ موضعی همدلانه می‌تواند به پیشرفت‌ها و پیوندهای جالب بیانجامد. به اعتقاد من کتاب راهنمای درمان ACT در علم شفقت ورزی (The ACT Practitioner’s Guide to the Science of Compassion) که توسط انتشارات نیوهاربینگر به چاپ رسیده است نمونه‌ای خوب و عالی از ادراک متقابل و هم‌اندیشی دو رویکرد است که برای اقدام در راستای یک ارزش بنیادین برای هردوی پژوهشگران و روان‌درمانگران وقت گذاشته‌اند. این ارزش همانا کاستن از درد و رنج انسانی است.
همان‌طور که از عنوان این کتاب برمی‌آید هدف از نگارش آن آموزش علم شفقت به روان‌درمانگران درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد است. این آموزش‌ها از فرایند درمان متمرکز بر شفقت(compassion focused therapy CFT) نشأت‌گرفته‌اند. جالب این است که هنگامی‌که ACT و CFT را در کنار هم نهاده و به آن‌ها نگاه می‌کنید دو روند و الگوی روان‌شناختی را می‌بینید که به‌رغم همپوشی‌های قابل‌توجهی که باهم دارند، ماحصل چشم‌اندازهای علمی متفاوت هستند. ACT در بطن شاخه بافتارگرایی کارکردی رشد یافته است که متعلق به حوزه رفتارگرایی است؛ درحالی‌که CFT در بطن روانشناسی رشدی، عصب‌شناسی عاطفی و فلسفه عملی بودیسم رشد یافته است. بااین‌حال به‌رغم این پیش‌زمینه‌های علمی متفاوت و مجزا، این دو شکل از روان‌درمانی به‌قدری از همپوشی باهم برخوردار هستند که امکان ندارد فرد متخصصی که در هرکدام از آن‌ها فعالیت می‌کند با رویکرد دیگری تماس پیدا نکند. در حال حاضر شفقت به‌عنوان یک مؤلفه کلیدی درروند ACT مدنظر قرار داده می‌شود و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی – یکی از فرایندهای کلیدی روان‌شناختی که رابطه تنگاتنگی با شفقت دارد- اکنون موردتوجه و استقبال CFT قرارگرفته است.
همانند سایر روابط انسانی به نظر می‌رسد همان هنگام که روندهای روان‌درمانی با کنجکاوی، گشودگی و همیاری با یکدیگر روبه‌رو شده و ملاقات می‌کنند، زندگی در مسیرهای جالبی جریان می‌یابد. مسیرهایی که پژوهشگران و روان‌درمانگران می‌توانند از حرکت در آن منتفع شوند. از همه این‌ها گذشته روابط علمی و دانشگاهی با روابط انسانی تفاوت آن‌چنانی ندارند. ما ازآنچه فکر می‌کنیم به یکدیگر نزدیک‌تریم. من این اتحاد و نزدیکی بین ACT و CFT را هیجان برانگیز و مهیج یافته‌ام و هرچند هنوز بسیار زود است که بگوییم به کجا خواهد انجامید شرط می‌بندم که پرثمر خواهد بود. در بدترین حالت این همیاری نشان‌دهنده حرکت به سمت یک رویکرد گشوده‌تر برای رسیدن به هدف کاستن از درد و رنج انسانی است؛ تکاپویی که در آن خودپسندی‌ها، پیش‌زمینه‌ها و تعصب‌هایمان را به کناری نهاده و با شفقت با یکدیگر مواجه می‌شویم.

حقوق معنوی محفوظ و ذکر منبع با کتاب‌شناسی زیر بلامانع است:
هِیز، استیون. (1394). حرکت به‌سوی شفقت‌ در علوم روان‌شناختی. جواد کریمی (مترجم)، علی فیضی (ویراستار). برگرفته در روز؟؟ سال؟؟ از سایت مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره زندگی HTTP://WWW.MRMZ.IR 
 
مطلب قبلی استفاده از توجه‌آگاهی برای کاهش استرس (بخش دوم)
مطلب بعدی بیدار کردن ذهن مشفق و مهربان
چاپ
7241 به این مطلب امتیاز دهید:
4/0

لطفا برای ارسال نظر وارد سایت شوید یا ثبت نام نمایید

x
پیوستن به دریافت کنندگان پیامک های مرکز

  

قابل توجه علاقمندان دریافت اخبار کارگاه های تخصصی 

جهت دریافت اخبار و کارگاه های مرکز مشاوره زندگی به آدرس زیر مراجعه نمایید.

لینک سامانه پیامکی اخبار و کارگاه های مرکز مشاوره زندگی

 

 

 

قابل توجه علاقمندان دریافت اخبار کارگاه های ویژه عموم

جهت دریافت اخبار کلاس های مرکز مشاوره زندگی به آدرس زیر مراجعه نمایید.

لینک سامانه پیامکی اخبار کلاس های مرکز مشاوره زندگی